“Mình đam mê điều gì?”
Có đôi lần, bạn sẽ tự hỏi mình như vậy, giữa cuộc sống bộn bề mệt mỏi, những lúc bạn nghi ngờ bản thân, những khi trong lòng đầy rối bời vô định. Rằng mình thực sự thích điều gì? Và vì sao?
Có thể bạn mê vẽ, có thể là hát, có thể bạn thích du lịch, và triệu triệu những đam mê khác nữa đang tồn tại trong thế giới loài người… Còn tôi, tôi thích VIẾT. Tôi thích sắp xếp những suy nghĩ ngổn ngang trong đầu thành câu chữ ngay hàng thẳng lối. Những khi cần một chốn bình yên để gửi vào đó tất cả những trải nghiệm, chiêm nghiệm, những nỗi niềm của chính bản thân mình – thì tôi lại cầm bút lên, và VIẾT…
—
Có một điều chắc chắn rằng tất cả mọi đam mê đều khởi đầu từ một điểm nào đó. Nhưng ngay tại thời điểm đó, liệu chúng ta có thể nào ý niệm được rằng đây chính là nơi khởi đầu cho một hành trình mà chúng ta sẽ theo đuổi thật lâu, là tất cả những năm tháng về sau?!
Hồi đó, tôi học lớp 5, cô giáo ra một đề làm văn với yêu cầu: “Hãy tả về ông ngoại”. Tôi loay hoay mãi vẫn không biết viết thế nào. Tôi nhớ cô có gợi ý rằng ông ngoại thì thường già, nhăn nheo, râu tóc bạc… đại loại vậy. Nhưng tôi không muốn viết như thế. Với tôi, ngoại là một người đặc biệt, nên tôi cũng muốn viết một cái gì đó thật đặc biệt, để cô và bạn bè hiểu được rằng, với tôi, ông ngoại là duy nhất.
Cuối cùng, tôi đem đề văn đó đi hỏi ngoại. Tôi nhớ lúc đó, ông chỉ xoa đầu tôi, cười thật hiền và nói: “Con cứ nhìn ông thật kỹ, rồi chịu khó ngẫm nghĩ. Con thấy gì, nghĩ gì thì cứ viết lại đúng như vậy, rồi ngoại sẽ cùng con sửa bài”.
Sở dĩ hồi đó tôi quyết định đem bài đi hỏi ngoại bởi vì ông là người chăm đọc sách báo nhất nhà. Nơi đầu giường, vách tủ, cửa ra vào trong nhà, không chỗ nào là không có những bài viết ngoại đã sưu tầm, đem về dán lên đó. Những tờ lịch cũ, nhưng tờ bìa trắng, cả trên tường nhà luôn chi chít những nét phấn, nét chì. Đó là những nơi ông lưu lại từng câu từ hay ho mà mình tâm đắc.
Thói quen ghi chú của tôi có được sau này cũng là nhờ ngày đó tôi đã học từ ông.
Ông đặc biệt trân trọng những cuốn sổ, là nơi ông gói ghém tất thảy những nỗi niềm cùng câu chữ. Theo năm tháng, chồng sổ của ông cũng theo đó cao dần lên.
Tôi vẫn nhớ những buổi đêm, tôi thích được nằm cạnh ông, cùng ông nghe những mẩu chuyện ngắn dài trên đài vô tuyến. Nhớ có lần, trong một chuyên mục nào đó, bài của ông viết được đọc lên, tôi quả thực đã vô cùng bất ngờ và ngưỡng mộ ông về chuyện này.
Trong làng khi đó, ông ngoại tôi còn có một nhiệm vụ khá đặc biệt. Gia đình nào có người thân qua đời, họ thường đến nhờ ông viết giúp một bài điếu văn. Rồi khi bài điếu văn được đọc trong lễ tang, tôi thấy tất cả mọi người đều chăm chú lắng nghe từng câu từng chữ, và họ khóc rất nhiều.
Tự trong thâm tâm, tôi ngầm hiểu rằng, ông ngoại của tôi là một người viết – và ông viết giỏi.
Quay trở lại bài làm văn năm ấy, tôi đã đem những điều gần gũi nho nhỏ đó kể lại, cả câu chuyện viết điếu văn kia nữa. Ngoại đọc và cũng giúp tôi sửa một vài lỗi câu từ. Ngoại cười và gật gù: “Rồi sau này, con sẽ viết được nhiều thứ hay ho…”.
Bài văn lần đó, tôi được 9 điểm. Cô giáo đã đọc bài của tôi cho cả lớp nghe, cô còn gửi cho bạn bè của cô ở một vài trường khác nữa. Rồi tôi có thêm nhiều bạn mới, nhiều bạn còn muốn về nhà tôi chơi để được gặp ông ngoại. Có lẽ từ thời điểm đó, trong đầu tôi bắt đầu manh nha những ý niệm về giá trị của một bài viết là như thế nào, và điều gì khiến cho tôi cảm thấy hạnh phúc.
Dĩ nhiên rằng với một đứa trẻ lớp 5 thời đó, tôi chưa hề có bất kì khái niệm nào về đam mê cả. Nhưng không hiểu sao có một điều gì đó như mách bảo tôi rằng, chuyện viết lách này từ đây sẽ mãi là người bạn gần gũi, thân thuộc và quý giá, sẽ luôn đi theo tôi, từ rày về sau.
Vài năm sau, tôi cũng có vào tuyển học sinh giỏi văn, cũng có thi thố vài lần, cũng có giải này giải kia, và cũng không ít lần ngay từ vòng gửi xe đã bị loại. Những lần thất bại, tôi đem nỗi ấm ức đó về thổn thức với ngoại. Và ông vẫn hiền từ xoa xoa đầu tôi, rồi cười thật hiền. Có một lần, ông nói với tôi rằng: “Con à, mai này lớn lên, con sẽ hiểu viết cho chính mình mới là điều quan trọng nhất”. Hồi đó, tôi không hiểu lắm ý của ông muốn nhắn nhủ là gì…
Lên cấp ba, tôi theo học ban tự nhiên. Tôi đã nghe theo lời ba mẹ, thầy cô, hay là hùa theo đám bạn thân gì đó, tôi cũng không nhớ rõ. Rồi vào đại học, rồi ra trường đi làm, chuyên môn cũng không liên quan mấy đến việc viết lách. Nhưng tôi vẫn bầu bạn với con chữ mỗi ngày. Tôi vẫn viết đều, miệt mài…
Tôi viết những điều mắt thấy, tai nghe, những câu chuyện xung quanh mình. Tôi viết những suy nghĩ, tâm tư, những niềm vui nỗi buồn hằng ngày, cả những ấm ức, băn khoăn trong lòng. Mỗi lần viết xong một điều gì đó, tôi thấy lòng nhẹ tênh… Mỗi khi giông bão nổi lên – trong lòng mình, hay từ cuộc sống bên ngoài kia – tôi lại cầm bút lên và viết. Và rồi như một phép màu, tôi tìm lại được bình yên, bao giông bão trong ngoài cũng tự nhiên tan mất.
Dần dà, tôi mới thấm thía câu nói của ông năm nào, rằng “viết cho chính mình là điều quan trọng nhất“.
Thỉnh thoảng, tôi cũng có chia sẻ vài bài viết lên blog cá nhân, lên facebook, hay một vài hội nhóm mà tôi tham gia. Có những phản hồi tích cực và tiêu cực, và tôi luôn đón nhận tất cả với một tâm thế thoải mái đến lạ kỳ. Tôi biết, chữ mình viết ra, nó là những gì chân thật nhất từ bên trong con người mình. Và chỉ cần có một ai đó đồng cảm thôi, thì những câu từ ấy đã hoàn thành xong một sứ mệnh nào đó rồi.
Nhớ có lần, tôi chia sẻ một bài viết về ngoại, gửi gắm vào đó là những nỗi niềm của một đứa cháu vô tâm. Có nhiều người đã inbox, và cảm ơn, có những người may mắn vẫn đang còn có ngoại bên mình. Đọc những lời tâm sự đó, quả thực tôi cảm nhận được một nguồn động viên lớn lao trên hành trình bầu bạn cùng con chữ. Tôi biết được những điều mình viết ra đã chạm tới trái tim một ai đó, rằng tôi đã trao gửi được một giá trị vô hình nào đó, để góp vào cuộc đời này thêm vài chút yêu thương.
Đam mê, nếu nhìn rộng ra một chút, là thứ giúp chúng ta có thể kết nối nhiều hơn, là phương tiện giúp mỗi người có thể mang đến cho cuộc đời thêm những nguồn năng lượng tích cực, thì đã là đáng trân quý biết bao nhiêu rồi.
Lại nhớ về ông ngoại, những năm tháng cuối cùng, mắt ông mờ dần. Rồi ông mất dần khả năng nhìn thấy những con chữ. Văn chương với ông chỉ còn chiếc radio làm bạn. Rồi có vẻ như những câu chuyện trên radio cũng nhạt dần, theo xu thế của thị trường, hay là vì lý do nào chẳng rõ… Đã không biết bao nhiêu lần tôi ray rứt, rằng giá như ngày đó, tôi có thể ở gần bên, để đọc cho ông nghe những câu chuyện hay ho mình gom nhặt được mỗi ngày, cả những câu chuyện tôi viết nữa. Để ông cháu lại có thể đàm đạo, chuyện trò, như những buổi đêm năm nào tôi vẫn nằm nghe đài cạnh ông. Tất cả, chỉ dừng lại ở hai từ “Giá như”. Tất cả, chỉ còn là “Hoài niệm”…
Những năm tháng cuối cùng đó, ông ngoại tôi vẫn vui vẻ ngày ngày cầm bút viết trong vô thức, viết ra những điều mình không bao giờ còn có thể đọc lại, dù chỉ một lần. Có đôi lần, tôi đã thử tưởng tượng về cái cảm giác đáng sợ ấy, thử đặt mình vào trong hoàn cảnh ấy, tôi thực sự sợ hãi, tôi vội vã xua đi, tôi không bao giờ dám nghĩ tới nữa…
Có lẽ rằng, đam mê – tới một ngưỡng nào đó – sẽ là thứ có thể giúp mỗi người vượt qua tất cả những trở ngại, kể cả hy sinh và đau khổ, và tìm thấy được niềm vui, niềm hạnh phúc từ chính bên trong mình. Niềm đam mê của ông ngoại là viết, nên dù có còn đọc được những gì mình viết hay không đi chăng nữa, thì ông vẫn viết, và vẫn mỉm cười. Riêng ở điểm này, có lẽ bản thân tôi phải cần thật nhiều thời gian nữa, mới có thể nghiệm ra, cho thật tỏ tường.
—
Cuộc đời này, giữa guồng quay xã hội, giữa những tiêu chuẩn mới sản sinh ra hằng ngày, không ít lần chúng ta phải dừng lại, để tự hỏi chính bản thân mình, rằng “Đam mê là gì? Nó có đáng để mình theo đuổi cả một đời hay không?”. Đã bao lần, tôi chông chênh, nghi ngờ, kể cả chán chường và không ít lần muốn bỏ cuộc.
Những lần như vậy, tôi lại ngồi xuống, chậm rãi nghĩ về thời điểm khởi đầu của một đứa học trò lớp 5 ngày xưa ấy, thời điểm tôi bắt đầu nhen nhóm những ý niệm về ý nghĩa của câu từ, về những điều khiến tôi cảm thấy vui, và hạnh phúc. Rồi tôi nghĩ về những lần chính niềm đam mê viết ấy đã kéo mình đứng lên, khi bản thân mỏi mệt rã rời. Tôi nghĩ về những chia sẻ, an ủi và đồng cảm của những người bạn xa gần, như những sợi dây vô hình kết nối mình với mọi người xung quanh. Tôi nghĩ về những nguồn năng lượng tích cực chảy theo từng câu chữ của mình, để gửi đến cuộc đời những yêu thương, để thấy bản thân mình đang sống những tháng ngày ý nghĩa.
Tôi nghĩ về ông ngoại của mình, người đã bầu bạn với câu chữ trọn cả một đời, với một niềm đam mê và an yên đến kỳ lạ.
Và rồi niềm đam mê được VIẾT trong tôi lại hồi sinh, mạnh mẽ và trưởng thành hơn lên bội phần!
Be Daddy – Be Happy | Nhật Võ